Największą grupę nieformalnych inwestorów private equity (w odróżnieniu od instytucjonalnych inwestorów private equity) stanowią inwestorzy określani jako business angels.
European Business Angels Network (EBAN) szacuje, że w Europie funkcjonuje około 125 tysięcy aktywnych inwestorów, a około 1 mln potencjalnych inwestorów określanych jako „business angels”.
Definicja
Business angels (anioły biznesu) to osoby fizyczne, które inwestują stosunkowo niewielkie kwoty w przedsięwzięcia o dużym potencjale wzrostu, wnosząc jednocześnie do przedsięwzięcia swoje doświadczenie, operacyjny know-how oraz zdolności.
Charakterystyka inwestycji
Business angels to inwestorzy private equity, których działalność można scharakteryzować w sposób następujący:
(a) najczęściej inwestują w przedsięwzięcia znajdujące się w bardzo wczesnej fazie rozwoju, choć także, w mniejszym stopniu, inwestują w przedsięwzięcia znajdujące się w innych fazach rozwoju, np. wspomagając przedsiębiorstwo w procesie pozyskania kredytu lub finansowania od funduszu private equity/venture capital, a także wejścia na giełdę,
(b) nie ograniczają się oni do jakiegokolwiek sektora, poszukując raczej projektów o dużym potencjale wzrostu,
(c) wielkość inwestycji realizowanej przez indywidualnego inwestora w Europie wynosi przeciętnie 25-400 tysięcy euro (wg EBAN),
(d) ich horyzont inwestycyjny wynosi około 3-6 lat,
(e) inwestują w formie długu lub kapitału,
(f) osobiście angażują się w działalność firmy, w którą zainwestowali, pełniąc najczęściej funkcję członka rady nadzorczej (przygotowywanie i monitorowanie strategii rozwoju, pozyskiwanie nowych inwestorów, rzadziej jest to współpraca w zakresie rozwoju produktu).
Projekty inwestycyjne, które przyciągają aniołów biznesu to najczęściej małe przedsięwzięcia, którymi nie są zainteresowani inni inwestorzy private equity.
Dla funduszy private equity tego rodzaju projekty są mało interesujące głównie ze względu na koszty badania spółki, czyli due diligence, które w takich przypadkach są nieproporcjonalnie wysokie w porównaniu do wartości potencjalnej transakcji.
Business Angels Networks (BAN)
Bardzo ważną rolę w rozwoju nieformalnych inwestycji private equity w Europie pełnią Business Angels Networks.
Business Angels Networks to platformy informacyjno-doradcze, które pełną rolę łączników pomiędzy przedsiębiorcą, poszukującym kapitału, a inwestorami typu „business angel„, którzy w większości preferują pozostać anonimowi.
Działają one pod różnymi nazwami, w różnych formach prawnych, np. spółki prywatne, fundacje czy organizacje typu not-for-profit. Podmioty te są finansowanie poprzez opłaty wnoszone zarówno przez przedsiębiorców jak i inwestorów. W niektórych krajach istnieje system wsparcia finansowego przez władze lokalne, regionalne bądź krajowe.
Zasięg i sprawność działania platform BAN zależy od operatywności poszczególnych organizacji. Krajem o najdłuższych tradycjach inwestycji private equity dokonywanych przez business angels jest Wielka Brytania, gdzie znajduje się największa ilość BAN. Bardzo dobrze rozwinięta sieć BAN istnieje także w Niemczech i Francji.
Trudno ocenić wartość platform BAN, ponieważ brak jest jakichkolwiek informacji dotyczących zawartych transakcji. Znaczenie BAN w Stanach Zjednoczonych jest o wiele mniejsze, choć nieformalne inwestycje private equity są o wiele bardziej rozwinięte niż w Europie.
Niektóre z europejskich podmiotów działających jako BAN są zrzeszone w European Business Angels Network (EBAN) z siedzibą w Belgii.
W Polsce, pierwsza platforma Aniołów Biznesu powstała w grudniu 2003 roku pod nazwą PolBAN, czyli Polska Sieć Aniołów Biznesu. Organizacja ma status stowarzyszenia typu „non-profit” i działa na terenie całego kraju. W styczniu 2004 roku stała się ona członkiem European Business Angels Network (EBAN). Obecnie funkcjonuje pod nazwą PolBAN Business Angels Club.
